Abdullah Bin Zübeyr

ABDULLAH BİN ZÜBEYR, arap komutan (Medine 622-Mekke 692). Hicretin birinci yılında Medine'de doğan ilk çocuk olmasıyla tanınır. Babası Peygamber'in halasının oğlu, kendisi Ebubekir’in torunu ve Ayşe'nin yeğenidir. Babasıyla birlikte Yermuk savaşına (635) ve Mısır'ın, Kuzey Afrika’nın fethine katıldı. Horasan seferinde bulundu (651). Kuran'ın derlenmesiyle görevlendirilen kurulda yer aldı. Hilafet kavgalarında Osman’ı savunanlar arasındaydı. Cemel vakası’nda (656) teyzesi Ayşe'nin piyade kuvvetlerine komuta etti. Muaviye'den sonra oğlu Yezit’in halifeliğine karşı çıktı. AliYıin oğlu Hüseyin ile Mekke’ye kaçtı. Üzerine gönderilen kardeşi Amr bin Zübeyr'i yendi ve öldürttü. Hüseyin'i Mekke'den uzaklaştırarak Irak'a gitmek zorunda bıraktı. Hüseyin'in Kerbela'da öldürülmesi üzerine Mekke’de halifeliğini ilan etti. Önce Mekke, sonra bütün Hicaz halkı tarafından halife tanındı. Yezit'in gönderdiği kuvvetlerce Mekke’de kuşatıldı. Yezit’in ölümü üzerine kuşatma kaldırıldı. Bu durumdan yararlanarak halifeliğinin tanınması için Suriye, Irak, Orta Arabistan’a elçiler gönderdi Yandaşı Dahhak el-Fihri ile kardeşi Musab Irak'ta Emeviler'e yenilince, etkinliği Mekke ile sınırlı kaldı. Emevi halifesi Abdülmelik'in Haccac komutasında gönderdiği orduya karşı altı ayı aşkın Mekke’de direndiyse de kuşatma sırasında öldü, Mekke düştü.